Wino ekologiczne to umowny termin, w którym mieszczą się różne typy win, nazywanych między innymi organicznymi (organic), biodynamicznymi (biodynamic), naturalnymi czy pochodzącymi ze zrównoważonej uprawy (sustainable agriculture). Niektórzy producenci zwracają też szczególną uwagę na ograniczenie emisji dwutlenku węgla (CO2) w procesie tworzenia wina i jego transportu. W różnych krajach istnieją lokalne organizacje certyfikujące wyżej wymienione typy win. Aby uzyskać odpowiedni certyfikat, plantator winorośli lub producent wina muszą zastosować się do wytycznych i przejść ścisłą weryfikację. Nie wystarczy więc napisać na etykiecie “wino ekologiczne”. Wybierając wina do naszej oferty sprawdzamy jakim certyfikatem posługuje się producent i czy organizacja, która go wydała jest godna zaufania.
Istnieje szereg definicji wina organicznego w zależności od kraju, regionu i wytycznych prawnych. W dużym uproszczeniu można jednak powiedzieć, że wino organiczne to produkt, który został wytworzony przy ograniczonym użyciu sztucznych, czyli wytworzonych przez człowieka, poprzez syntezę chemiczną, środków. A więc wino organiczne musi pochodzić z organicznie uprawianych winorośli. Oznacza to, że w winnicy, poza wyjątkami, nie można stosować sztucznych nawozów i środków ochrony roślin. Stosuje się za to tradycyjne i nowoczesne metody uprawy jak płodozmian, pozostawianie dzikich roślin między rzędami winorośli czy używanie wrogów naturalnych do zwalczania szkodników. W Europie dopiero od 2012 roku można zgodnie z prawem używać terminu „wino organiczne”. Wcześniej na etykietach widniał napis wino zrobione z organicznie wytworzonych winogron („made with organically grown grapes”). Prawo definiuje też użycie substancji pomocniczych przy procesach enologicznych – powstawania wina. Tak więc wymagane jest, żeby wino organiczne miało relatywnie niską zawartość na przykład siarczynów. W Europie prawo dotyczące organicznej żywności stanowi Komisja Europejska, w Stanach Zjednoczonych jest to Ministerstwo Rolnictwa. Każde wino organiczne musi być certyfikowane, a odpowiedni symbol można przeważnie znaleźć na kontretykiecie.
Wina biodynamiczne posiadają pewne cechy win organicznych, ale wytyczne do ich produkcji są bardziej złożone. Zbiór poglądów dotyczących rolnictwa biodynamicznego został stworzony przez Austriaka Rudolfa Steinera w pierwszej połowie XX wieku. Założenie biodynamiki mówi, że gospodarstwo należy traktować jak żywy organizm, który do pewnego stopnia może być samowystarczalny. Zamiast wprowadzać do niego sztuczne środki, można posiłkować się naturalnymi nawozami czy środkami ochrony roślin – wytworzonymi wewnątrz gospodarstwa. W ten sposób unika się zanieczyszczających glebę i zatruwających zwierzęta związków. Dodatkowo biodynamika bierze pod uwagę wpływ faz księżyca na uprawę roślin. Jedna z organizacji, która zajmuje się certyfikowaniem biodynamicznych producentów nazywa się Demeter. Proces, który muszą przejść aplikanci składa się z dwóch kroków. Pierwszy to certyfikacja biodynamicznej uprawy winorośli. Drugi to uznanie biodynamicznej produkcji wina. Dopiero po przejściu obu kroków na etykiecie może widnieć oznaczenie wina biodynamicznego.
Wina naturalne to umowny termin, który nie jest prawnie zdefiniowany. W różnych krajach istnieją organizacje i ruchy, które opisują sposoby produkcji wina naturalnego. Nie ma jednak oficjalnej instytucji, która certyfikuje takie produkty. Winiarze tworzący wina naturalne unikają ingerencji w spontaniczne procesy wzrostu roślin i tworzenia się wina. Starają się używać mechanicznych, manualnych maszyn do uprawy roślin oraz nie wprowadzać żadnych substancji w procesie produkcji. Minimalizują użycie lub rezygnują ze związków siarki, cukrów czy kwasów. Nie kontrolują temperatury, w której przebiega proces fermentacji. Winiarze ci wychodzą z założenia, że idealne wino to takie, które zostało wytworzone siłami natury, przy jak najmniejszej pomocy człowieka. Mimo braku oficjalnych certyfikatów, informacja o naturalnym winie może zostać umieszczona przez tworzących je winiarzy na etykiecie.
Wielu naukowców twierdzi, że wysoki poziom uwalnianego przez gospodarkę dwutlenku węgla negatywnie wpływa na równowagę środowiska naturalnego. Między innymi poprzez powodowanie efektu cieplarnianego. Aby ograniczyć emisję CO2 powstały organizacje certyfikujące producentów, którzy minimalizują wytwarzanie tego gazu. W procesie produkcji wina dwutlenek węgla jest zużywany w czasie wzrostu winorośli. Natomiast w trakcie fermentacji, jak i wielu zabiegów dokonywanych w winiarni jest emitowany do atmosfery. Poprzez optymalizację dostaw, używanie odpowiednich materiałów czy wkład na rzecz rozwoju terenów zielonych, winiarnia może otrzymać zaświadczenie o ograniczonej emisji CO2. Pożądana sytuacja to zrównanie konsumowanego CO2 przez rośliny z tym wytwarzanym przez winiarnię w procesie produkcji i logistyce. Jednym z certyfikatów jest tu oznaczenie Carbon Neutral, które można spotkać na etykiecie win.
To kolejne określenie, którego znaczenie waha się pomiędzy państwami, a w niektórych nie jest prawnie zdefiniowane. Zrównoważona uprawa roślin wiąże się z systemem zintegrowanej ochrony roślin (IPM – integrated pest management), ograniczeniem emisji CO2, bezpieczeństwem i zdrowiem pracowników czy zachowaniem bioróżnorodności w winnicy. Tak więc częściowo pokrywa się z definicją win organicznych czy też posiadających certyfikat ograniczonej emisji dwutlenku węgla. Bierze pod uwagę wiele procesów zaangażowanych w produkcję wina. Nie tylko zabiegi w winnicy oraz przy produkcji wina, ale też związane z etykietowaniem, pakowaniem czy transportem. Przykładem certyfikatu zrównoważonej produkcji jest „Sustainable Wine South Africa” – widniejący na wielu winach pochodzących z RPA. W tym kraju zrównoważona produkcja wina jest ściśle określona i certyfikowana zgodnie z lokalnym prawem.
Wszystko zależy od tego co rozumiemy pod hasłem “wino ekologiczne” oraz “zdrowsze”. Jest jednak duże prawdopodobieństwo, że wino posiadające jeden z wymienionych certyfikatów powstało z winogron uprawianych ekologicznie. A więc bez użycia sztucznych nawozów, syntetycznych środków ochrony roślin czy sztucznych drożdży lub innych dodatkowych związków stosowanych w procesie tworzenia wina. Należy pamiętać tylko, że wino, które nie jest oznaczone jako “eko” wcale nie musi powstawać przy udziale szkodliwych dla zdrowia czy przyrody związków. Wino samo w sobie, w porównaniu z wieloma innymi produktami spożywczymi powstaje przy znaczącym udziale naturalnych procesów (m.in. fermentacja alkoholowa).
Nawet wino, do którego nie dodano związków siarki może zawierać niewielkie ilości siarczynów. Wiele z win ekologicznych zawiera siarczyny, które zostały wprowadzone przez producenta. Związki te dodawane są do winogron, moszczu (soku z winogron) lub wina pod postacią SO2 (dwutlenku siarki). Przeważnie jednak ilość tych związków w winach ekologicznych jest niższa niż w konwencjonalnych. Istnieją także wina, których twórcy nie posiłkują się SO2, a więc wytwarzają wino o minimalnej zawartości siarczynów lub wolne od nich. Produkcja takich win to niewielki ułamek całego rynku winiarskiego.
Ekologiczny sposób uprawy winorośli i produkcji wina nie musi skutkować specyficznym smakiem. Myśląc o ogólnej jakości wina znacznie ważniejsze są warunki glebowe, klimatyczne i doświadczenie winiarza niż fakt posiadania danego certyfikatu. A więc oznaczenie “eko” dotyczy raczej sposobu produkcji niż smaku wina.
Nie. Wina oznaczone jednym z certyfikatów “eko” są wytwarzane tak aby zminimalizować negatywny wpływ na środowisko naturalne. Jest to ogólnoświatowy trend w uprawie wszystkich roślin, nie tylko winorośli. A także w procesie produkcji wielu artykułów spożywczych. Niektórzy producenci mogą jednak wykorzystywać fakt ekologicznej produkcji do celów marketingowych.
Wino ekologiczne nie musi być droższe od konwencjonalnego. Jest wiele win posiadających certyfikaty „eko” o niewygórowanych cenach. Na cenę wina wpływ ma wiele czynników, a sposób uprawy winorośli i produkcji wina jest tylko jednym z nich. Z pewnością jednak część zabiegów stosowanych przez producentów „eko” jest czasochłonna, pracochłonna i czasami ryzykowna, a to podnosi koszt produkcji.
Niektórzy winiarze nie przywiązują wagi do certyfikatów – np. mogą stosować ekologiczną uprawę winorośli, ale nie informować o tym. To samo tyczy się pracy enologa, który może minimalizować ingerencję w proces wytwarzania wina, ale nie posiadać żadnego certyfikatu. Dlatego więc nie ma powodu, by unikać win, które nie posiadają certyfikatu „eko”.
Uważamy, że ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko, rośliny, zwierzęta i zdrowie człowieka oraz praktyki poprawiające bezpieczeństwo produkcji i szanujące lokalne prawa i tradycje są godne poszanowania i wsparcia. Dlatego tworząc portfolio Kondrat Wina Wybrane zwracamy szczególną uwagę na sposób, w jaki prowadzona jest winnica i wytwarzane jest wino.
* Prawo dotyczące ekologicznych upraw i produktów zmienia się dynamicznie. Jeżeli chcesz wiedzieć więcej lub masz uwagi do naszego tekstu napisz do nas: sklep@mkondrat.pl
Kondrat Wina Wybrane posiada certyfikat w zakresie wprowadzania do obrotu produktów ekologicznych (pobierz PDF).
Zainteresowanych szczegółami odsyłamy do źródeł.
Źródła:
http://www.huffingtonpost.com/2012/07/11/organic-wine-guide-eco-friendly_n_1662653.html
http://www.demeter-usa.org/index.asp
http://www.morethanorganic.com/sulphur-in-the-bottle
http://www.theorganicwinecompany.com/owc/pages/certifications.shtml
http://www.ecovin.de/de/index.htm
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-113_en.htm
http://www.lodiwine.com/what-is-sustainable-viticulture
http://dornierwines.blogspot.com/2010/04/new-website-for-sustainable-wine-south.html
Ecological wine is a widely accepted term that includes various types of wines called, i.a. organic, biodynamic, natural or originating from sustainable agriculture. Some producers pay also attention to limiting the emission of carbon dioxide (CO2) in the process of making and transporting wine. In many countries, there are organizations that certify the above mentioned types of wine. In order to be granted a proper certificate, the planter of vine or the winemaker must follow the instructions and get through a rigorous verification process. Writing “ecological wine” on the label is not enough. When we choose wines to add to our offer, we check the certificate of the producer and whether the issuing organization is reliable.
vineyards at the Douro river
symbols on organic wines in France
There is a number of definitions of organic wine, depending on the country, region and legal regulations. Much simplified, it can be stated that organic wine is a product that has been produced with the limited usage of artificial, meaning created by human through chemical synthesis, means. Thus, organic wine must come from organic viticulture. This means that the winery, apart from some exceptions, cannot use fertilizers and plant protection products. Instead, traditional and modern methods of culture are used, such as crop rotation, leaving wild plants between the rows of vines, or usage of natural foes to fight pests. In Europe, the legal usage of the term “organic wine” was introduced no sooner than in 2012. Before, the labels were marked “made with organically grown grapes”. The law also defines the usage of processing aids in the enological processes of wine-making. Consequently, it is required that organic wine must have a low content of e.g. sulfites. In Europe, the law concerning organic food is formulated by the European Commission. In the United States, this role is performed by the Ministry of Agriculture. Each organic wine must be certified and the proper symbol can be usually found on the back label.
Agriculture Biologique Francja
organic farming UE2
organic farming USA
organic farming logo UE
Biodynamic wines have some of the features of organic wines, but the regulations concerning their production are more complex. The collection of statements on the biodynamic agriculture was formed by an Austrian, Rudolf Steiner, in the first half of the 20th century. The idea of biodynamics claims that a farm should be treaded as a living organism, which can be, to some extent, self-sufficient. Instead of introducing to it artificial means, one can use organic fertilizers or plant protection products that have been produced within the farm. In this way, one can avoid compounds that have negative impact on the soil and are harmful to animals. Additionally, biodynamics focuses on the influence of moon phase cycles on the culture of plants. One of the organizations that issues certificates for biodynamic producers is called Demeter. The process the applicants must go through has two stages. The first one is the certification of the biodynamic viticulture. The second one is the approval of wine production. The label can be marked with the biodynamic wine symbol only after the producer has passed both stages.
Natural wine is a widely accepted term, which has not been legally defined. In many countries, there are organizations and movements that describe the methods of producing natural wine. There is, however, no official institution that would certify such products. Winemakers who produce natural wines avoid interference with the spontaneous processes of plant growth and wine creation. They try to use mechanical and manual machines for cultivation and to not implement any substances to the production process. They minimize or fully limit the usage of sulphur, acid, or sugar compounds. They do not control the temperature of the fermentation process. Such winemakers claim that the ideal wine is the one that has been created with the use of forces of nature, with the smallest possible help of human. Although there are no official certificates, information on the natural wine may be placed on the label by the winemakers that produce it.
Many scientists claim that the high level of carbon dioxide produced by industry has a negative impact on the balance of natural environment, among other, because of creating the greenhouse effect. In order to decrease the emission of CO2, organizations have been established to certify producers who minimize formation of this gas. In the wine production process, carbon dioxide is used in the growth process of vines, while during fermentation, as well as many treatments performed in the winery, it is released to the atmosphere. By optimizing the delivery and usage of proper materials, or contribution to development of green areas, the winery may be granted the certificate of limited emission of CO2. An ideal situation is that of equalizing the CO2 consumed by plant with the amount created by the winery in the production process and logistics. Here, one of certificates is the symbol Carbon Neutral that can be found on wine labels.
This is another term the meaning of which differs depending on the country, while some countries has still not legally formulated it. Sustainable agriculture is connected with the system of integrated pest management (IPM), limitation of CO2 emission, safety and health of the employees and preservation of the variety of the vineyard. Thus, it overlaps, to some extent, with the definition of organic wines, or those that have the certificate of limited emission of carbon dioxide. It takes into consideration many processes that constitute production of wine, not only the treatments used in the winery or during the wine production process, but also those regarding labeling, packing and transport. “Sustainable Wine South Africa” is an example of a certificate of sustainable agriculture that can be found on many wines from RSA. In this country, the sustainable agriculture concerning wine is strictly formulated and certified in accordance with the local law.
Everything depends on the understanding of phrases like “ecological wine” or “more healthy”. There is, however, a high probability that the wine that holds one of the mentioned certificates has been produced from grapes that were ecologically farmed and, thus, without fertilizers, synthetic plant protection products or yeasts and any other additional substances used in the wine-making process. One has only remember that wine that is not marked as “eco” is not necessarily meant to have been produced with the usage of substances that are unhealthy or harmful to the environment. The wine itself, in comparison with other food products, is created with a significant role of natural processes (i.a. alcoholic fermentation).
Even wine into which no sulphur compounds have been added may contain a small amount of sulfites. Many ecological wines contain sulfites that were added by the producer. Such substances are added to grapes, must (juice from grapes) or wine in the form of SO2 (sulfur dioxide). Usually, however, the amount of those substances in ecological wines is lower than in conventional wine. There are also wines, the producers of which do not use SO2, so they produce wine with the minimum content of sulfites or do not have any sulfites at all. Production of such wines constitutes only a small fraction of the whole wine market.
Ecological viticulture and production of wine does not need to result in a specific taste. When discussing the overall quality of wine, the soil and weather conditions, as well as the experience of the winemaker are more important than the fact of holding a particular certificate. That is why the term “eco” refers to the production process rather than its taste.
No. Wines that are labeled with one of the “eco” certificates are made in order to minimize the negative impact on the natural environment. It is a worldwide trend in farming of all plants, not only vines, as well as in production of many food products. Some producers may, however, use the fact of conducting ecological production for marketing purposes.
Ecological wine does not need to be more expensive than conventional wine. There are many wines with “eco” certificate that do not have a high price. The price of wine is influenced by many factors and viticulture and production methods are only one of such factors. For sure, however, part of treatments used by “eco” producers is time-consuming, labor-intensive and sometimes risky. This is, sometimes, the reason of a higher price.
Some winemakers do not pay attention to certificates – e.g. they may use ecological viticulture, but not inform about this fact. The same situation is with the job of an oenologist who minimizes the interference with the wine-making process, but who does not own any certificates. That is why there is no reason to avoid wines that have no “eco” certificates.
We think that decreasing the negative impact on the environment, plants, animals and human health, as well as practices that enhance the safety of production and respect the local regulations and traditions are worthy to be respected and supported. That is why, when creating the portfolio of Kondrat Wina Wybrane, we pay significant attention to the way the winery is run and the wine produced.
Written by Jan Czyż on the basis of resources, his own knowledge and beliefs. We kindly apologize for any generalizations. We also focus on the dynamically changing law concerning ecological farming and products. If you want to learn more about ecological wines or have any comments on this entry, contact the author: +48 668-671-394 | jan.czyz@mkondrat.pl. For detailed information, please refer to the resources.
Check our offer of organic wines >>
Sources:
http://www.huffingtonpost.com/2012/07/11/organic-wine-guide-eco-friendly_n_1662653.html
http://www.demeter-usa.org/index.asp
http://www.morethanorganic.com/sulphur-in-the-bottle
http://www.theorganicwinecompany.com/owc/pages/certifications.shtml
http://www.ecovin.de/de/index.htm
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-113_en.htm
http://www.lodiwine.com/what-is-sustainable-viticulture
http://dornierwines.blogspot.com/2010/04/new-website-for-sustainable-wine-south.html
tel. 22 243 28 80 lub 668 671 008
sklep@mkondrat.pl
pn.-pt. 9:00-17:00
Przemysław Jurycki
tel. 668 671 390
oferty@mkondrat.pl
przemyslaw.jurycki@mkondrat.pl
Balbina Kościelska
tel. 538 637 247
balbina.koscielska@mkondrat.pl
