Cava w zawrotnym tempie zdobyła popularność wśród miłośników bąbelków na całym świecie, jest drugim, po szampanie, najchętniej kupowanym winem musującym, produkowanym metodą tradycyjną.
W czym tkwi fenomen cavy?
Nazwa cava powstała od hiszpańskiego określenia na kamienne piwnice (jaskinie) – cavas, gdzie przechowywane są wina, które podlegają procesowi dojrzewania. Miejscem, w którym zapoczątkowano produkcję cavy jest małe miasteczko Sant Sadurní d’Anoia, stolica okręgu Penedès. Cava posiada oficjalną klasyfikację DO (Denominación de Origen), choć jest ona dosyć nietypowa, bo wino to może być produkowane w całej Hiszpanii. Wspaniałym przykładem win musujących spoza Katalonii jest cava z Walencji. Duża amplituda temperatur między dniem, a nocą zapewnia winu odpowiednią kwasowość.
Ojczyzną cavy pozostaje jednak Penedès, bowiem 95% tych win musujących powstaje właśnie w Katalonii. Pierwsza cava została wyprodukowana przez Josepa Raventósa w 1872 roku. Raventós podróżując po Szampanii, zafascynował się cudownym winem musującym i jego produkcją. Dzięki zdobytemu doświadczeniu, jako pierwszy w Hiszpanii, użył metody tradycyjnej (metodo tradicional) przy tworzeniu wina.
Wspomniana metoda tradycyjna polega na przeprowadzeniu dwóch fermentacji. Pierwsza odbywa się zazwyczaj w kadziach ze stali nierdzewnej, w ten sposób powstaje wino bazowe. Następnie do powstałego wina dodaje się mieszankę drożdży i cukru. Na tym etapie wino gotowe jest do drugiej fermentacji, która odbywa się już w butelce. Osad obumarłych drożdży, który powstał w procesie fermentacji i pozostaje w kontakcie z winem przez określony czas dodaje winu charakterystycznych nut tostowych, brioszkowych, chlebowych w trakcie dojrzewania.
Cava jest klasyfikowana w dwóch kategoriach:
Cava jest produkowana w stylu białym i różowym.
Wina w stylu różowym są wytwarzane z ciemnych winogron, takich jak: garnacha, monastrell, pinot noir, trepat (autochtoniczna odmiana katalońska).
Chociaż istnieją przykłady win cava powstających z jednej odmiany winorośli, cava jest najczęściej kupażem kilku szczepów, które wspólnie tworzą spójny charakter wina. Tradycyjne odmiany winogron używane do produkcji cavy:
macabeo – dodaje treści, elegancji oraz aromatów cytrusów, owoców egzotycznych, nut kwiatowych,
xarel·lo – dodaje kwasowości, świeżości, ziemistości i aromatu kwiatu lipy,
parellada – dopełnia struktury, dodaje nuty zielonego jabłka, cytrusów oraz orzechów,
subirat parent – jest czasami używana, aby nadać winu większej aromatyczności,
trepat – wzbogaca blend o ciało, różowy pigment oraz aromaty czerwonych jagód i kwiatów,
garnacha – dodaje gładkości w ustach oraz aromatów jeżyn i wiśni,
monastrell – dodaje kompleksowości oraz aromatów śliwki, malin i płatków róży.
Również tradycyjne francuskie odmiany są dozwolone do produkcji Cava D.O. (pinot noir, chardonnay).
Cava doskonale sprawdzi się solo jako aperitif, ale dzięki swojej elastyczności i występowaniu w wielu stylach, idealnie łączy się z najróżniejszymi potrawami.
Propozycji doboru win do potraw jest nieskończenie wiele, wystarczy wybrać ulubione danie, a cava będzie do niego idealnie pasować. Należy pamiętać o tym, że młodsze cavy będą lepsze do lżejszych potraw, reservy i gran reservy poradzą sobie doskonale z wyrazistymi i złożonymi smakami. Pamiętajmy również o odpowiednim schłodzeniu wina, najlepiej podawać cavę w temperaturze 6-9°C.
Paulina Jaworska
Przez wiele lat mieszkając w Londynie i pracując w branży gastronomicznej, chłonęła różne kultury, kuchnie świata, aż na dobre zajęła się winem. Jako sommelier w topowym klubie członkowskim miała okazję poznawać najlepsze wina świata. Wróciła do Polski z misją dzielenia się swoją pasją… najlepiej przy kieliszku dobrego wina.