Nie tylko Beaujolais nouveau!

Tak jak primitivo di manduria czy montepulciano d’abruzzo, Beaujolais jest często kojarzone z przyrostkiem nouveau.

Warto zapamiętać, że primitivo może być bez di manduria, montepulciano bez d’abruzzo, a Beaujolais bez nouveau. Bo nouveau z francuskiego znaczy ‘nowy’ i w tym przypadku świadczy o młodości wina z tego regionu. A nie samym młodym winem Beaujolais stoi…

W cieniu wielkiego brata

Burgundia uznawana jest za jeden z najwybitniejszych winiarskich regionów świata. Oprócz wyjątkowego terroir za miano to odpowiada pinot noir, odmiana która wyjątkowo upodobała sobie północną część regionu. Zepchnięty na drugi plan szczep gamay znalazł swoje miejsce na południu, gdzie stał się materiałem do produkcji, często wątpliwej jakości win, przeznaczonych do natychmiastowej konsumpcji. Lecz są miejsca, gdzie gamay depcze po piętach pinot noir, miejsca, gdzie winiarze ponad ilość stawiają jakość, gdzie powstają wina perfekcyjne, a ich cena nie powala. Takich miejsc w Burgundii jest dokładnie 10 i noszą miano Cru de Beaujolais, a win z kilku z nich możecie łatwo spróbować, gdyż niedawno pojawiły się w selekcji Kondrat Wina Wybrane.

Jeden szczep, różne oblicza

Najłatwiej zrobić przekrój tych win kierując się geografią, zaczynając od południa i podążając w stronę słynnego Pouilly-Fuissé czy Mâconnais. Region Beaujolais jest na tyle zróżnicowany geofizycznie, że ostatnie badania przekroju gleby przyczyniły się do wpisania go na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Okazało się, że czasem w odległości jednego metra występują różne warstwy glebowe, co ma przełożenie na to, jakie wino otrzymamy z winogron tu rosnących. Zamiast robić badania, wystarczyło posłuchać przypadkowo napotkanego winiarza starszego pokolenia, który od dawna wie, że jego gleba jest lepsza, niż sąsiada za miedzą i dlatego wino, które zrobił będzie nam najlepiej smakowało i nie ma co dalej szukać. A jak smakuje Beaujolais? Sporo zależy od tego, z którego cru pochodzi.

Brouilly

Najbardziej wysunięte na południe i jedno z największych cru. Wina z tego regionu charakteryzują się owocowymi aromatami, takimi jak śliwka, truskawka i malina. Czasem pojawia się w nich mineralność. Gładkie i krągłe, z łagodnymi taninami. Warto je pić, gdy są młode. Polecane do ciasta marchewkowego i warzywnego kuskusa.

Côte de Brouilly

To tutaj znajduje się kaplica Notre-Dame aux Raisins, gdzie winiarze przychodzili prosić Matkę Boską o ochronę przed chorobami i szkodnikami winorośli. Położone na wulkanicznych zboczach Mont Brouilly winnice dają duże szanse na wina z potencjałem starzenia, dobrze zbudowane, często mineralne, o aromatach drobnych, ciemnych owoców, świeżych winogron, irysów, pieprzu. Świetnie sprawdzą się w towarzystwie zupy z małżami w stylu tajskim.

Régnié

Najmłodsza apelacja w regionie, powstała w 1988 roku. Daje wina lekkie, łatwe do picia i bogate w składniki mineralne, bardzo aromatyczne, szybko dojrzewające. Warto zaopatrzyć się w dwie butelki – jedną otworzyć od razu, aby delektować się miękkim, owocowym winem o przyjemnym, długim finiszu, drugą za kilka lat, żeby odkryć korzenne akcenty i wyrafinowane, łagodne taniny. To idealne wino na wieczór z przyjaciółmi, do deski wędlin, serów, tapasów, wegańskich burgerów czy paelli z owocami morza. Dojrzałe zaś pasuje do udźca z królika lub kaczki, fileta z barweny czy żeberek. Można podać także do deserów na bazie czekolady i czerwonych owoców. Wino z tego regionu macie tutaj Chateau de Durette Exception Régnié AOC 2023.

Morgon

Jest największym z Beaujolais Cru. Jest też przykładem na to, że wina z gamay potrafią się pięknie starzeć. Ciekawostką jest, że winogrona rosną na glebie utworzonej na tzw. zgniłej skale (rotten rock), której przydomek wziął się z faktu, że skała ta pochodzi z rozpadu łupków i skał magmowych. To właśnie temu wina z Morgon zawdzięczają swój charakter oraz nawet dziesięcioletni potencjał dojrzewania. Aromaty pestkowych owoców, takich jak wiśnie, z akcentami fiołków i kirschu oraz bogata struktura wina potrzebują równie intensywnego akompaniamentu w postaci potrawy. Sprawdzą się żeberka wołowe z sosem malinowo-szalotkowym lub w stylu meksykańskim z salsą paprykową. Jeśli sery, to intensywne w typie Munstera lub Livarot. Wino z tego regionu macie tutaj Chateau de Durette Morgon Les Charmes AOC 2023.

Chiroubles

Najwyżej położone z wszystkich cru. Winorośle uprawiane na zboczach często o nachyleniu sięgającym ponad 30%. Dzięki swojem334u położeniu, region ten szczyci się chłodnymi nocami, które pozwalają winogronom utrzymać kwasowość. Aromaty głównie kwiatowe (irys, lilia, fiołek, piwonia) oraz czerwonych owoców. To typ świeżego i rześkiego wina. Sprawdzi się jako aperitif, ale zagra też z gulaszem cielęcym w tajskim stylu lub zupą minestrone z kurczakiem.

Fleurie

Często nazywane Królową Beaujolais ze względu na swoją delikatność i zwiewność. Apelacja swą nazwę zawdzięcza rzymskiemu legioniście o imieniu Florus, który według legendy, miał się osiedlić na jednym ze wzgórz z widokiem na winnice. Wino o aromatach kwiatowych (irys, fiołek, róża), czerwonych owoców i… brzoskwiń! Sprawdzi się na obiedzie z przyjaciółmi, zwłaszcza, gdy na stole znajdzie się pieczona wieprzowina z jabłkami i kasztanami lub łosoś w panierce z przypraw i pieczone warzywa. Wino z tego regionu macie tutaj Chateau de Durette Fleurie En Voluet.

Moulin-à-vent

Nazywany Lordem Beaujolais ze względu na swoją taniczną i złożoną strukturę. Apelacja swą nazwę zawdzięcza zabytkowemu wiatrakowi (moulin), który dumnie góruje na wzgórzu otoczonym winnicami. Wina, gdy są młodsze, charakteryzują się aromatami fiołków i wiśni. Z czasem rozwijają aromaty irysów, suszonych róż, dojrzałych owoców czarnej porzeczki, z akcentami leśnego poszycia, trufli, lukrecji. Jest to przykład win, które depczą po piętach pinot noir. Można podać w towarzystwie królika w sosie musztardowym, piersi z kaczki z suszonymi owocami i pieczonymi nektarynkami, ale równie dobrze sparuje się z lazanią z bakłażanem. Wino z tego regionu macie tutaj Chateau de Durette Moulin a Vent Les Gimarets AOC 2023.

Chénas

To najmniejsze cru w Beaujolais, którego nazwa wzięła się od lasów dębowych, które kiedyś porastały tę okolicę. W kieliszku wino z tej apelacji ma charakterystyczny aromat drobnych leśnych owoców, kwiatów piwonii i przypraw. Usta pełne, z jedwabistymi taninami. Wina z tego regionu są często opisywane jako „bukiet kwiatów w aksamitnym koszu”. Sprawdzą się z taco z szarpaną wołowiną lub babką z wiśniową polewą.

Juliénas

To AOC ma zdecydowanie jedną z najbardziej zróżnicowanych gleb w Beaujolais. Korzysta też z dobrego nasłonecznienia. Swą nazwę zawdzięcza… Juliuszowi Cezarowi, który zajął ten region w 100 r. p.n.e. Tak jak na cesarza przystało, wino to charakteryzuje się solidną strukturą i elegancją przy jednoczesnym uwodzicielskim i energicznym stylu. Sam Cezar zapewne doceniłby mnogość aromatów truskawek, czerwonych porzeczek, fiołków, piwonii i cynamonu w towarzystwie pieczonego kurczaka z chrupiącymi ziemniakami lub zapiekanego sera Mont d’Or. Wino z tego regionu macie tutaj Chateau de Durette Julienas Les Mouilles AOC 2023.

Saint-Amour

Apelacja o dwóch twarzach. Wino może być lekkie, łatwe do picia, pachnące fiołkami, irysami i malinami, lub mocne i złożone, oferujące aromaty kirschu i przypraw. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z krótką maceracją, która wydobywa z winogron zapachy kwiatowe. W drugim (długa maceracja) to taniny biorą górę i zwiększają potencjał leżakowania nawet do 5 lat. Jak sama nazwa cru wskazuje, wino idealne dla zakochanych, często pite w Walentynki, może być towarzyszem trwałego uczucia lub przelotnego romansu. Jego delikatna wersja pasuje do potraw z grilla, tart warzywnych czy carpaccio, a wersja taniczna sprawdzi się z purée z dyni, risotto z cielęciną czy faszerowanym indykiem.

Beaujolais a maceracja węglowa

Na zakończenie wytłumaczę termin, który jest bardzo ważny dla win z regionu Beaujolais. Maceracja węglowa, bo o niej mowa, to specjalne traktowanie winogron przed procesem fermentacji alkoholowej. Polega na umieszczeniu całych gron w szczelnie zamkniętej kadzi i wtłoczeniu do niej dwutlenku węgla. Dwutlenek węgla nie dopuszcza do rozpoczęcia przez drożdże fermentacji alkoholowej, za to enzymy zawarte w winogronach rozkładają cukier i produkują śladowe ilości alkoholu. Cały proces kończy się, gdy zawartość alkoholu w gronach osiągnie 2%. Wtedy wytłacza się z nich sok i rozpoczyna standardową fermentację. Metoda ta ma na celu zwiększenie aromatów owocowych (takich jak banan, truskawka) w winie oraz zmniejszenie ekstrakcji tanin i obniżenie kwasowości, dlatego jest często stosowana w przypadku win Beaujolais nouveau. Wina z Beaujolais powstają również z użyciem maceracji półwęglowej, która choć podobna do węglowej, pozwala na zrobienie wina dużo lepszej jakości. A na czym polega maceracja półwęglowa? Otóż całe grona wrzuca się do kadzi, a te, które znajdą się na samym dnie pękają pod wpływem ciężaru innych gron i uwalniają sok. Drożdże występujące na skórkach (lub dodane przez winiarza) rozpoczynają fermentację produkując alkohol i dwutlenek węgla, który działa na owoce w wyższych partiach zbiornika dokładnie w ten sam sposób, jak ten sztucznie wtłoczony. Prościej mówiąc w jednym zbiorniku w tym samym czasie mamy klasyczną fermentację alkoholową i macerację węglową. Dopiero po tym procesie winogrona są gniecione i wytłaczane. Klasycznie Beaujolais nouveau przechodzi 4-dniową macerację, a Beaujolais crus 10 -15 dniową, ale nie jest to regułą. Należy przy tym zaznaczyć, że coraz większa część producentów Beaujolais crus wybiera klasyczną fermentację alkoholową i macerację na skórkach, czyli winifikację gamay na sposób burgundzki (tak jest również w przypadku crus obecnych w portfolio Kondrat Wina Wybrane, pochodzących od producenta Château de Durette).

Teraz już wiesz wystarczająco dużo, by świadomie podejść do degustacji win z regionu Beaujolais. A może po prostu nie degustuj, tylko ciesz się lekkim, młodym winem ze szczepu gamay?

Już 14 i 15 listopada, we wszystkich naszych sklepach stacjonarnych możesz bezpłatnie skosztować beaujolais cru i odkryć zupełnie nowe oblicze beaujolais! Czekamy na Ciebie.

Autor: Mateusz Hudyka