Prosecco. Ulubione wino nie tylko naszych rodaków

Historia win musujących, z angielska zwanych sparkling, jest prawdopodobnie tak długa, jak wytwarzanie win przez człowieka.

Prosecco, a wino musujące.

Jednym z najwcześniej stworzonych (ok. 1282r.), a jednocześnie jednym z najbardziej cenionych dzisiaj win musujących jest prosecco – popularne w świecie delikatne, włoskie wino musujące.

Wino prosecco, wytwarzane są metodą Martinotti’ego (inne nazwy: Italiano, prosecco, Charmat’a): fermentacja trwa ok. 30 dni i zachodzi nie w butelce – jak w metodzie szampańskiej (methode champenoise), a w zbiornikach ciśnieniowych i dopiero gotowe wino musujące jest butelkowane.

Wina tak produkowane wyróżniają się świeżym owocowo-kwiatowym aromatem i smakiem oraz delikatną słodyczą. Dzięki temu świetnie smakują solo  jak i łączą się z dodatkami. A bąbelki? Zapomniałbym o najważniejszym! To właśnie one, swoją lekkością, wprawiają w tak dobry nastrój.

Przystępna cena prosecco, jego dostępność, łatwość otwierania butelki (nie jest potrzebny korkociąg) oraz łatwość odbioru naszymi zmysłami, sprawiają, że jest to wino doskonałe do picia na co dzień, jako aperitif, często podawane jest też jako lekkie wino do obiadu czy kolacji oraz jako dodatek do przekąsek: sushi, serów, owoców morza, etc.

Prosecco produkowane jest w północnych Włoszech, w regionie Wenecji Euganejskiej i Friuli – Wenecji Julijskiej, głównie z winogron odmiany glera (85%), zwanych do 2009 roku prosecco, ale dopuszczone są jeszcze verdiso, bianchetta trevigiana, perera, glera lunga, chardonnay, pinot bianco, pinot grigio. W 2020 roku zostało wprowadzone Prosecco DOC Rose, wytwarzane z min. 85% winogron glera i 10-15% pinot nero – tylko w wersji spumante i wytrawnej: od Brut Nature do Extra Dry (i w dodatku o dłuższym czasie drugiej fermentacji: do 60 dni).

Istnieje wiele rodzajów win prosecco, warto więc zwracać uwagę na informacje zawarte na etykietach: apelacja, nazwa własna producenta, określenie poziomu wytrawności oraz skrót: „DOCG” lub „DOC”, oznaczenie regionu, z którego wino pochodzi. Dla poszukujących różnych wrażeń i często wyszukujących hasłem: ‚prosecco cena’, poza relacją jakości do ceny, ważny jest też stopień nagazowania prosecco, trwałość musowania, renoma producenta oraz sposób zamknięcia butelki.

Poniżej znajdziemy  krótkie podsumowanie podstawowych informacji:

Apelacje Prosecco DOC i DOCG

1. Prosecco DOC – podstawowe, najpopularniejsze prosecco – może być wytwarzane w całych północno-wschodnich Włoszech.
2. Prosecco Trieste DOC i  Prosecco Treviso DOC – wina, które produkowane są w okolicach Treviso i Trieste.
3. Conegliano Valdobbiadene Prosecco DOCG – obszar produkcji jest ściślej ograniczony i bardziej pagórkowaty niż region Treviso. Apelacja DOCG to bardziej rygorystyczne wymagania jakości niż DOC.
4. Valdobbiadene Superiore di Cartizze DOCG – bardzo mały obszar o powierzchni ok. 107 ha, położony na pagórkowatych okolicach miasta Valdobbiadene. W Cartizze produkuje się bardzo małą ilość prosecco (ok. 1 miliona butelek rocznie). Region ten, ze względu na unikalny krajobraz kulturowy stworzony przez lokalnych winiarzy, w 2008 roku został zgłoszony na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
5. Asolo Prosecco DOCG – obszar bardzo rzadko opisywany, tym bardziej, że jest on położony w szczególnym miejscu, nad rzeką Piave, stanowiącą linię podziału podczas II wojny światowej.

Zawartość CO2:

• spumante (musujące) – ciśnienie minimum 3 atm
• frizzante (perliste) – ciśnienie pomiędzy 1 a 2,5atm
• tranquillo (spokojne) – bez dwutlenku węgla

Cukier resztkowy:

W zależności od zawartości cukru resztkowego na butelce spotkamy określenia:

• prosecco brut (poniżej 12 g/l)
• prosecco extra dry (12-17 g/l)
• prosecco dry (17-32 g/l)
• prosecco demi-sec (32-50 g/l).

Minimalny poziom alkoholu gatunkowego prosecco wynosi 10,5 % (dla stołowego i frizzante) oraz 11 % (dla spumante)

Produkcja i światowe spożycie

W 2011 roku wyprodukowano ok. 200 milionów butelek prosecco, 10 lat później, w 2021 roku, wytworzono ok 600 milionów butelek prosecco i wyeksportowano ponad 80% produkcji.

Największym odbiorcą win prosecco (2021) jest Wielka Brytania (UK) – ok. 36%, dla porównania: Polska spożywa ok. 2,2% rocznej jego produkcji.

Prosecco, a zdrowie

Podobnie jak w winach spokojnych, tak i w procesie produkcji prosecco, zachowane zostają polifenole – przeciwutleniające i poprawiające krążenie krwi składniki, obecne też i w wielu innych napojach z winogron. Należy pamiętać, że ze względu na zawartość alkoholu etylowego, pozytywny wpływ win występuje u osób ograniczających się do co najwyżej kilku kieliszków tygodniowo!

Z czym pić prosecco?

Prosecco samo w sobie jest smakowitym i orzeźwiającym napojem lecz czasem dobrze jest je serwować z dodatkami, które je wzbogacą, jak np. pokrojonymi w plasterki soczystymi truskawkami, kawałkami cytrusów i listków mięty z kostkami lodu, czy też podać je zimą (zwłaszcza extra-dry) z mrożonymi jeżynami, malinami lub porzeczkami.

Kieliszki do prosecco

Kieliszki do prosecco z reguły są wytwarzane ze szkła kryształowego i wyglądają jak połączenie kształtu kieliszków do białego wina i do szampana: długa nóżka, na niej wąska i lekko rozszerzająca się ku górze czara. Zgodnie z sugestiami sommelierów, dzięki temu kształtowi kieliszków, bąbelki są trwalsze, a aromat uwalnia się powoli ku uciesze naszych zmysłów.

Do drinków z użyciem tego typu wina, świetne będą różnorodne naczynia zalecane przez barmanów.

Sposób degustacji prosecco jest podobny do innych win. Optymalna temperatura degustacji to  około 8-12 ^oC. To zakres zalecany przy spożywaniu go solo, ale warto też poszukać innych połączeń z czym podawać i pić prosecco, a także jakie koktajle można zrobić na jego bazie oraz co do niego dodać, by wzbogacić jego smak!

Najpopularniejsze drinki z prosecco

• Aperol Spritz – 200ml prosecco, 120ml aperolu, 60ml wody gazowanej, kostki lodu, 2-3 plasterki pomarańczy. Do pękatego kieliszka do czerwonego wina włożyć lód i plastry pomarańczy. Następnie nalać i zmieszać prosecco, aperol i wodę gazowaną.
• Mimoza – prosecco z sokiem pomarańczowym w proporcji 2:1
• Bellini – prosecco z nektarem brzoskwiniowym w proporcji 3:1
• Limoncello Spritz – 200ml prosecco, 70ml limoncello, 3 plasterki limonki, 6 kostek lodu. W pękatym kieliszku do wina ułożyć lód i plasterki owoców. Wlać oba schłodzone alkohole i dokładnie wymieszać.

Prosecco alla tua salute!