Toskania nieznana – Bolgheri i Maremma

Toskania to region, którego przedstawiać nie trzeba. Niemniej gros utożsamia go właściwie tylko z pagórkowatym krajobrazem Val d’Orcia, Florencją czy apelacjami Chianti Classico i Brunello di Montalcino. Co jednak z równie zachwycającym południem?

BOLGHERI

Jeszcze kilka dekad temu Bolgheri nie kojarzyło się z winem. Jak mają w zwyczaju żartować winiarze z regionu Chianti, był to obszar słynący głównie z … pomidorów i ziemniaków. Ta kraina usytuowana 10 kilometrów od wybrzeża, została zauważona dzięki winom zwanym umownie supertoskanami. Ich historia sięga lat czterdziestych dwudziestego wieku. Wówczas to Mario Incisa della Rocchetta osiedla się w Toskanii, gdzie postanawia wytwarzać wino na potrzeby własnej rodziny. W tym celu zagospodarował teren wokół miasteczka Bolgheri. Jako że jego stryjeczny dziadek importował sadzonki winorośli z Francji, a sam Mario był wielkim fanem finezyjnych win z Bordeaux, w głowie świta mu pewien szalony pomysł! Otóż, zamiast rozsławionego sangiovese postanawia zasadzić francuskie cabernety. Wina okazują się na tyle dobre, że siostrzeniec Mario – Piero Antinori – proponuje zaprosić do projektu słynnego enologa Giacomo Tachisa. Tak oto w 1971 roku na rynek wychodzi pierwsze wino Tenuta San Guido Sassicaia 1968, która należy obecnie do jednych z najbardziej znanych win świata. Dowodem na to niech będzie  fakt, że tylko dla tego wina ustanowiono osobną apelację Bolgheri Sassicaia DOC. Apelacja Bolgheri DOC opiera się również na szczepach francuskich takich jak cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot czy syrah. W przypadku win białych czerpie z bogactwa lokalnych szczepów vermentino i trebbiano toscano przy niewielkim udziale międzynarodowej odmiany sauvignon blanc.

W sercu apelacji znajduje się wyjątkowa winnica Podere Sette. Do jej unikalności przyczynia się bez wątpienia wybitne terroir i osobliwa nazwa nawiązująca do 7 grzechów głównych. Etymologia nazwy  jest w pełni uzasadniona, gdyż przy tych winach ciężko zachować umiarkowanie w jedzeniu i piciu. Od początków istnienia filozofią winnicy było zrównoważone rolnictwo oraz poszanowanie środowiska. Flagowe wina to oczywiście potężne czerwienie, które z powodu ciepłego klimatu są niezwykle gęste, intensywne z wyraźnymi aromatami dojrzałej wiśni, lukrecji i długim, precyzyjnym finiszem. Producent może być również dumny z win białych. Kupaż vermentino i sauvignon blanc to elegancja w najczystszej formie. Żwawa kwasowość, mineralność i słona końcówka tylko dopełniają dzieła ! Eksplorując południe Toskanii, warto zatrzymać się w jednym z gospodarstw agroturystycznych winiarza, gdzie oprócz degustacji możemy także wziąć udział w warsztatach kulinarnych.

MAREMMA

Maremma z głównym miastem Grosseto położona jest w południowo zachodniej części Toskanii, z dala od utartych szlaków turystycznych.  Region ciągnie się od Morza Tyrreńskiego aż po wzgórza Montalcino. Ta niezwykle urokliwa i zróżnicowana pod względem krajobrazowym kraina może pochwalić się aż 130-kilometrową linią brzegową z dziewiczymi plażami, zjawiskowymi lasami sosnowymi i licznymi zatoczkami. Maremma podobnie jak Bolgheri z winami kojarzona jest od niedawna, gdyż jeszcze w XX wieku były to obszary bagniste, na których uprawa winorośli nie była możliwa.  Dopiero długotrwały, żmudny proces osuszania przekształcił ten obszar w region rolniczy i otworzył drzwi winiarzom. Wiedzę czerpali z Bordeaux, którego historia winiarstwa była bardzo podobna. I tak wzorem jednego z najsłynniejszych regionów winiarskich na świecie Maremma postawiła na szczepy francuskie, nie zapominając również o królu Toskanii – sangiovese, białym vermentino, trebbiano toscano czy ansonice. Dwie ostatnie odmiany są podstawą win Bianco di Pitigliano DOC należącej do zacnego grona jednych z pierwszych apelacji Italii wraz z Brunello di Montalcino czy Barolo.

Bogactwo stylów wina z Maremmy jest uwarunkowane zróżnicowaniem klimatycznym i geologicznym. Na północy winnice położone są na stromych zboczach wystawionych na wpływ morskich wiatrów z glebami z dużą zawartością żelaza, z kolei cieplejsze południe czerpie z osobliwych gleb wulkanicznych.  Najsłynniejszą apelacją tego regionu jest Maremma Toscana DOC usytuowana pomiędzy prowincjami Livorno i Grosseto. Wina w ramach tej apelacji wytwarza producent Chimera d’Albegna. Stosunkowo młody projekt prowadzony przez Iacopo Becherini , prywatnie wielkiego miłośnika Polski. W 1999 r. Rodzina z Becherini z Florencji przeniosła się do majątku w Maremma o powierzchni 30 hektarów, aby odkryć rodzinne dziedzictwo produkcji pięknego wina. Bogata historia przodków rodziny związana z winiarstwem stała się początkiem winnicy. Powstają tam genialne wina na bazie cabernet sauvignon, merlot, czy syrah. Oczywiście producent nie zapomina również o sangiovese. Wrażenie robi nagrodzone srebrnym medalem Decanter World Wine Award wino z syrah oraz winifikowane na biało sangiovese. Na uwagę zasługuje niezwykła gościnność winiarza, który, ilekroć go odwiedzamy, wita nas morzem wina i toskańskim specjałem pappa al pomodoro przygotowanym przez jego uroczą mammę. Kwintesencja włoskiej gościnności!